Học thiết kế website đang là mong muốn của khá nhiều anh chị em trong ngành marketing, startup, cấp độ quản lý hay thậm chí là những nhân viên bình thường. Website đang dần trở thành tài sản không thể thiếu của bất cứ lĩnh vực kinh doanh nào trên môi trường số.
Mình đã từng tự mày mò học thiết kế website, mất khá nhiều thời gian nên mình biết những khó khi bắt đầu tìm hiểu học thiết kế website. Không biết học ở đâu uy tín?, bắt đầu học từ những kiến thức nào?, học xong thì làm được những gì?,…
Chính vì vậy bài viết này sẽ là những thông tin cực kỳ hữu ích cho những ai đang có ý định tự học thiết kế website hoặc đang tìm nơi học thiết kế web để tiết kiệm thời gian. Hy vọng sẽ giúp các bạn định hình được những gì cần phải làm để đạt được mục tiêu làm được website theo đúng mong muốn, tiết kiệm chi phí học làm web.
Học thiết kế website cần những gì
Để không bỡ ngỡ trước khi tham gia bất cứ lớp học thiết kế website nào, trước hết bạn cần phải nhìn thấy bức tranh tổng thể về website.
Thành phần của một website
Website được cấu thành từ 3 thành phần chính là: Domain (tên miền, phải mua), hosting/server (nơi lưu trữ dữ liệu, phải mua), mã nguồn web (mình sẽ nói chi tiết bên dưới). Để dễ hiểu bạn hãy hình dung hosting/server là căn nhà chứa mã nguồn web, còn domain là địa chỉ nhà.
Mỗi khi người dùng muốn truy cập bất cứ website nào cũng phần phải gõ đúng domain của website đó, ví dụ duydigital.com.
Ngôn ngữ thiết kế website
Hay còn gọi là ngôn ngữ lập trình web. Đây là tổng hợp các đoạn mã (code) được viết để trình duyệt web đọc hiểu từ đó hiển thị lên màn hình mà chúng ta vẫn thấy khi lướt web. Mình sẽ chi sẻ chi tiết bên dưới các ngôn ngữ lập trình web phổ biến hiện nay để bạn học thiết kế website bài bản.
Mã nguồn website (Source code)
Sau khi lập trình web bằng ngôn ngữ lập trình, hoàn thiện đóng gói bao gồm các file và hình ảnh thì đây được gọi là mã nguồn web hay còn gọi là Source code. Source code được tải lên hosting kèm theo vài thao tác kết nối cơ sở dữ liệu nữa là website đã có thể hoạt động.
Mã nguồn web được chia thành 2 loại sau:
- Mã nguồn đóng: người làm web sử dụng ngôn ngữ lập trình để tạo nên một website nào đó và bộ mã nguồn này không được công khai. Điều này giúp tăng tính bảo mật cho website đồng thời tạo ra nét độc đáo riêng cho từng website. Thường phải trả tiền.
- Mã nguồn mở: là những bộ mã nguồn đã được viết sẵn khung sườn bỡi các cá nhân/tổ chức và được chia sẻ công khai miễn phí để tất cả đều có thể khám phá, phát triển thêm. Mã nguồn mở đang là xu hướng thiết kế web hiện nay (mình cũng sẽ chia sẻ chi tiết ở bên dưới).
Học thiết kế website với mục đích để làm gì
Thiết kế web nghe đơn giản nhưng nếu thực sự biết được mục tiêu thì bạn sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và cả tiền bạc. Việc xác định được mục đích của việc học thiết kế website giúp bạn có được định hướng ngay từ đầu, không bị lang man, đạt mục đích nhanh nhất.
Làm gì cũng vậy trước hết phải xác định được mục tiêu, chính vì vậy mà mình để lưu ý này lên đầu tiên. Và theo mình trước khi đi tìm nơi học thiết kế web hãy xem mục đích của bạn thuộc nhóm nào dưới đây. Ứng với từng nhóm mình sẽ chia sẻ định hướng phù hợp (theo kinh nghiệm của mình).
Học thiết kế website như là nghề chính
Nếu như coi công việc thiết kế web là nghề kiếm tiền chính, có thể mở dịch vụ thiết kế website hoặc đi làm tại vị trí developer tại các công ty thiết kế web. Thì bắt buộc bạn phải học rất bài bản từ những kiến thức nền tảng. Cụ thể ơ đây là bạn phải thực sự hiểu về cái gọi là ngôn ngữ lập trình. Dưới đây là các kiến thức ngôn ngữ lập trình bắt buộc phải biết.
- HTML, CSS và JavaScript: đây là 3 ngôn ngữ lập trình nền tảng có lịch sử lâu đời nhất và đến hiện nay chúng vẫn được ứng dụng rất phổ biến để thiết kế web. Bất cứ ai muốn học thiết kế web cơ bản cũng đều phải bắt đầu từ HTML. HTML và CSS có quan hệ mật thiết với nhau, nếu HTML là khung xương tạo nên khung trang web thì CSS chính là lớp áo trang trí bên ngoài giúp website trở nên đẹp, bắt mắt hơn. Còn JavaScript có nhiệm vụ tạo thêm các chức năng xử lý tương tác trên website.
Và tin vui là bạn có thể tự học thiết kế web bằng HTML, CSS, JavaScript miễn phí 100% thông qua các tài liệu online. 2 website học miễn phí theo mình đánh giá là rất bài bản từ cơ bản đến nâng cao bạn có thể tham khảo là: W3schools và Rithmschool. - PHP và SQL: Nếu đã từng nghe đến web 2.0 thì PHP và SQL chính là ngôn ngữ lập trình web làm nên xu hướng web 2.0 từng nổi đình đám một thời. PHP và SQL cho phép người dùng xem thông tin và tương tác với website. HTML, CSS, PHP, SQL đều kết hợp được với nhau nhé mọi người. Nếu như HTML là khung của một chiếc xe, CSS là lớp vỏ trang trí thì PHP và SQL chính là động cơ làm cho website trở nên mạnh mẽ hơn.
Hiểu đơn giản PHP và SQL cho phép lưu trữ data khách hàng nhập để trả về các kết quả tương ứng theo yêu cầu. Và cũng học thiết kế web bằng PHP và SQL cũng đang được chia sẻ miễn phí bài bản tại: W3schools và learn-php. - ASP.NET: là ngôn ngữ lập trình web tách biệt với các ngôn ngữ bên trên, được hãng Microsoft phát triển. Nhắc đến ASP.NET là nhắc đến khả năng bảo mật và ứng dụng với các doanh nghiệp lớn bỡi nó chạy trên nề tảng Windows nên có khả năng tương thích với các nền tảng khác chạy trên cùng hệ điều hành. ASP.NET khá khó học nên nếu muốn học thiết kế website bằng ASP.NET thì bạn phải xác định tốn nhiều thời gian hơn PHP hay HTML.
Bạn có thể học miễn phí ASP.NET tại websitte của Microsoft: https://dotnet.microsoft.com/en-us/learn/aspnet.
Tóm lại ở ý này, muốn “kiếm cơm” bằng nghề thiết kế web, điều cần thiết là phải nắm được các ngôn ngữ lập trình từ cơ bản đến nâng cao. Lựa chọn ngôn ngữ nào là tùy thuộc vào nhu cầu của thị trường, phổ biến nhất hiện nay là PHP, HTML, CSS, SQL, JavaScript. Bạn có thể học online hoặc học offline tại các trung tâm nếu có điều kiện.
Học thiết kế web để phục vụ công việc
Đây là những đối tượng xem công việc thiết kế website như là một công cụ hỗ trợ cho công việc chính. Những đối tượng sau đây mình thấy có nhu cầu học thiết kế web khá nhiều: dân marketing, người làm startup, nhân viên kinh doanh nói chung (bất động sản, nội thất, camera,…). Đặc điểm chung của những người này là nhu cầu cần làm web nhanh, truyền tải được đủ nội dung đến khách hàng trên môi trường số.
Vì vậy mà những loại mã nguồn mở rất thích hợp, chúng giúp bạn tạo website một cách nhanh chóng mà không cần biết quá sâu về các loại mã lập trình. Một số loại mã nguồn mở để tạo website phổ biến nhất hiện có thể kể đến như: WordPress, Joomla, NukeViet, OpenCart, Drupal,…
Trong tất cả các loại mã nguồn mở để làm website thì WordPress được đánh giá cao nhất, có cộng đồng nhà phát triển lớn nhất hiện nay. Nếu được đề xuất một mã nguồn dành cho người bận rộn, làm web để phục vụ cho nhu cầu công việc thì mình đề xuất WordPress.
Lý do là từ khi có nhu cầu học thiết kế website và dựng web với mục đích cá nhân (từ năm 2010) mình đã thử qua hầu hết các loại mã nguồn mở. Và theo đánh giá cá nhân WordPress mang lại trải nghiệm thiết kế website tốt nhất, kèm theo khả năng mở rộng hầu như là không giới hạn. Cho đến nay WordPress vẫn là sự lựa chọn duy nhất của mình cho tất cả các dự án làm web.
Tóm lại ở ý này, để không muốn mất quá nhiều thời gian cho việc học ngôn ngữ lập trình web thì học sử dụng mã nguồn mở (open source) là sự lựa chọn hàng đầu để tạo ra website nhanh, đẹp, hiệu quả. Bạn có thể học online thông qua các video trên youtube, khá dễ để học thiết kế web cho người mới bắt đầu bằng mã nguồn mở.
Học thiết kế website nâng cao
Bên trên là các bước đầu tiên trên con đương học thiết kế web. Sau khi đã có thể hoàn thiện thì bước tiếp theo là nâng cao kiến thức về các mảng liên quan đến website. Dưới đây là các mảng bạn có thể tham khảo học thêm để hoàn thiện trang web hơn, mục tiêu cuối cùng vẫn là mang lại đúng giá trị hữu ích cho khách hàng thông qua website.
Dù là học thiết kế web với mục đích làm dịch vụ kiếm tiền hay hỗ trợ cho công việc thì theo mình nghĩ những nhóm kiến thức dưới đây bạn cũng nên tìm hiểu kỹ.
UI/UX
UI (User Interface) là giao diện người dùng, sau khi website được thiết kế xong và xuất bản, những thứ hiển thị trên trình duyệt web chính là giao diện người dùng. Còn UX (User Experience) chính là trải nghiệm người dùng, những thứ mà người thiết kế web mong muốn người dùng tương tác khi xem trang web của mình.
UX các bạn có thể hiểu là cách sắp xếp câu chữ, bố cục trang web để khách hàng (người xem web) dễ dàng thao tác tìm đến nơi muốn xem một cách nhanh chóng. Hay nói cách khác UX chính là quá trình nghiên cứu hành vi của người dùng từ đó tối ưu trang web một cách khoa học nhằm giúp người dùng có trải nghiệm trên website tốt nhất.
Sau khi học thiết kế web xong, tạo được website nhưng tỷ lệ mua hàng/tỷ lệ khách nhấn nút gọi điện không nhiều thì các bạn cần xem lại UX của website. Kiểm tra lại xem nội dung bạn trình bày có tốt không, có dễ đọc không, có đang cung cấp nội dung khách đang cần xem không. Hay kiểm tra lại xem nút mua hàng/nút liên hệ có đặt tại các vị trí dễ nhìn không, có gây khó khăn cho khách hàng khi cần click vào không,… Đó chính là quá trình tối ưu UX cho website.
SEO (Search Engine Optimization)
Thuật ngữ SEO chắc cũng quen thuộc với mọi người, đây là cách người làm web tối ưu về mặt kỹ thuật (cấu trúc, mã nguồn) nhằm mục đích thân thiện với các công cụ tìm kiếm như Google, Bing, Yahoo,…
Với những bạn chưa biết SEO là gì thì các bạn có thể lên Google tìm kiếm bất cứ cụ tìm từ gì, kết quả xuất hiện ở trang đầu tiên (không tính những trang quảng cáo) chính là kết quả của quá trình SEO của những người thiết kế web. Họ tối ưu trang web sao cho Google hiểu đúng nội dung, dễ đọc nội dung, nội dung đáng tin cậy, từ đó đưa trang web lên thứ hạng cao nhất.
Học thiết kế web ở đâu tốt
Học thiết kế website hay học bất cứ một lĩnh vực mới nào bạn phải luôn chuẩn bị một tâm thế học hỏi, không ngừng học hỏi và nâng cao kiến thức. Người ta nói thái độ hơn trình độ, dù xuất phát điểm là con số 0 trong ngành thiết kế web nhưng nếu kiên trì tập trung tìm hiểu thì kỹ năng làm web của bạn chắc chắn sẽ phát triển vượt bậc.
Chính vì vậy nếu có thời gian và khả năng tự học bạn hoàn toàn có thể học thiết kế web ngay tại nhà thông qua hình thức online, từ những kiến thức cơ bản nhất. Từ những nền tảng cơ bản đó có thể tiếp tục học nâng cao hoàn thiện website hơn.
Nếu không có khả năng tự học hoặc cần tiết kiệm thời gian hãy đến các trung tâm dạy thiết kế web chuyên nghiệp để học một cách bài bản. Nhưng nên nhớ phải đúng mục tiêu ban đầu, tránh học đi học lại mất thời gian mà đôi khi không làm được website như mong muốn.
Lời kết
Học thiết kế web là điều cần thiết trong thời buổi mọi thứ đều được dịch chuyển lên môi trường số. Website giúp khách hàng hiểu về thương hiệu của bạn trong khi không cần gặp trực tiếp (offline). Nhưng để làm được điều đó bắt buộc bạn phải thực sự hiểu khách hàng mong muốn gì, từ đó thiết kế web sao cho truyền tải đúng, đầy đủ ý mong muốn.
Hy vọng với những thông tin chia sẻ bên trên sẽ giúp mọi người định hình được những gì sẽ phải làm trước khi quyết định tìm nơi học thiết kế web.
